8. Deel, hergebruik en werk samen
Door samen te werken, kennis te delen en oplossingen te hergebruiken, kunnen overheidsorganisaties efficiënter werken, kosten besparen en betere diensten leveren aan burgers en bedrijven.
Direct aan de slag
Waarom delen en samenwerken belangrijk is
- Kostenefficiëntie: Voorkom dat het wiel meerdere keren wordt uitgevonden
- Hogere kwaliteit: Profiteer van bestaande, bewezen oplossingen
- Snellere implementatie: Versnel projecten door bestaande componenten te gebruiken
- Kennisdeling: Leer van ervaringen en expertise van anderen
- Standaardisatie: Bevorder consistentie en interoperabiliteit
- Innovatie: Combineer inzichten en benaderingen voor nieuwe oplossingen
Wat kan worden gedeeld en hergebruikt
- Broncode: Open source software specifiek voor de overheid (zie Werk transparant en gebruik open source)
- Componenten: Herbruikbare technische bouwstenen
- Architectuurpatronen: Beproefde ontwerpmodellen
- API's: Interfaces voor gegevensuitwisseling (zie Integreer en pas technologie aan)
- Datasets: Gegevens die nuttig zijn voor meerdere organisaties (zie Maak beter gebruik van data)
- Contracten en aanbestedingen: Sjablonen en frameworks (zie Definieer je inkoopstrategie)
- Kennis en documentatie: Best practices, handleidingen en richtlijnen
- Methodologieën: Processen en werkwijzen
Hoe samenwerking te bevorderen
- Maak het vindbaar: Zorg dat gedeelde bronnen gemakkelijk te vinden zijn
- Documenteer goed: Maak duidelijk hoe iets kan worden hergebruikt
- Bouw gemeenschappen: Creëer platforms voor samenwerking
- Stimuleer hergebruik: Maak het aantrekkelijker om te hergebruiken dan opnieuw te bouwen
- Vier successen: Deel voorbeelden van succesvolle samenwerking
- Betrek belanghebbenden: Includeer diverse perspectieven
- Creëer een cultuur van delen: Maak samenwerking onderdeel van de organisatiecultuur
Uitdagingen en oplossingen
- Niet-hier-uitgevonden syndroom: Promoot de voordelen van hergebruik
- Governance: Ontwikkel duidelijke verantwoordelijkheden voor gedeelde bronnen
- Verschillende prioriteiten: Vind gemeenschappelijke doelen
- Interoperabiliteit: Gebruik open standaarden om compatibiliteit te verzekeren
- Juridische barrières: Ontwikkel passende licenties en overeenkomsten
- Organisatorische grenzen: Creëer overkoepelende samenwerkingsstructuren
Samenwerkingsplatforms en hulpmiddelen
- Gemeenschappelijke coderepositorys
- Kennisbanken en wiki's
- Communities of practice
- Samenwerkingssessies en hackathons
- Overkoepelende projectteams
- Gedeelde databases en dataplatforms
Voorbeelden van herbruikbare componenten
- Authenticatiemechanismen
- Betalingssystemen
- Formulieroplossingen
- Notificatieservices
- Gegevensbeheertools
- Documentbeheersystemen
Door actief samen te werken, kennis te delen en bestaande oplossingen te hergebruiken, kan de overheid efficiënter werken, kosten besparen en consistentere diensten leveren aan burgers en bedrijven.
UK Government Digital Service: Ervaringen van de Britse overheid
De UK Government Digital Service (GDS) is het digitale centrum van de Britse overheid, verantwoordelijk voor het vaststellen, leiden en leveren van de visie voor een moderne digitale overheid. GDS heeft sinds 2011 baanbrekend werk verricht in digitale transformatie en heeft uitgebreide bronnen en richtlijnen ontwikkeld voor het verminderen van risico's bij digitale overheidsprojecten. De UK Government Digital Service (GDS) is het digitale centrum van de Britse overheid, verantwoordelijk voor het vaststellen, leiden en leveren van de visie voor een moderne digitale overheid. GDS heeft sinds 2011 baanbrekend werk verricht in digitale transformatie en heeft uitgebreide bronnen en richtlijnen ontwikkeld voor het verminderen van risico's bij digitale overheidsprojecten. De UK Government Digital Service (GDS) is het digitale centrum van de Britse overheid, verantwoordelijk voor het vaststellen, leiden en leveren van de visie voor een moderne digitale overheid. GDS heeft sinds 2011 baanbrekend werk verricht in digitale transformatie en heeft uitgebreide bronnen en richtlijnen ontwikkeld voor het verminderen van risico's bij digitale overheidsprojecten.
Belangrijkste concepten
-
Digital by Default strategie
-
Gebruikersbehoeften centraal stellen bij serviceontwerp
- Digitale services die zo goed zijn dat mensen ze verkiezen boven niet-digitale alternatieven
-
Iteratieve ontwikkeling gebaseerd op gebruikersonderzoek en feedback
-
GOV.UK Design System
-
Herbruikbare componenten en patronen voor consistente gebruikerservaringen
- Bewezen toegankelijke en gebruiksvriendelijke ontwerpelementen
-
Uitgebreide documentatie voor implementatie
-
Moderne procurement en leveranciersbeheer
-
Kleinere contracten in plaats van grote, monolithische systemen
- Multidisciplinaire teams met agile werkwijzen
-
Focus op het aantrekken van diverse leveranciers, inclusief SME's
-
Gebruikersonderzoek en service design
-
"Start with user needs" als fundamenteel principe
- Regelmatige gebruikerstests en iteratie
- Data-gedreven besluitvorming
GDS Principes en methoden
GDS hanteert bewezen design principes die directe toepassing hebben voor Nederlandse overheidsorganisaties:
- Start met gebruikersbehoeften: Begrijp werkelijke problemen voordat je oplossingen bouwt
- Doe minder: Focus op kernfunctionaliteit in plaats van "nice-to-have" features
- Ontwerp met data: Gebruik analytics en gebruikersonderzoek voor beslissingen
- Maak het toegankelijk: Zorg dat services werken voor iedereen
- Itereer en verbeter regelmatig: Lanceer snel en verbeter voortdurend
Toepassing in Nederlandse context
Bij het toepassen van GDS-inzichten in de Nederlandse context, overweeg het volgende: Bij het toepassen van GDS-inzichten in de Nederlandse context, overweeg het volgende:
- Europese samenwerking: Deel ervaringen en best practices binnen de EU
- Lokale wetgeving: Pas methodieken aan voor Nederlandse privacy- en toegankelijkheidswetten
- Gemeenschappelijke standaarden: Gebruik het GOV.UK Design System als inspiratie voor Nederlandse design patterns
- Kennisuitwisseling: Leer van GDS's openbare documentatie en blog
Relevante GDS bronnen
- Government Design Principles: Fundamentele principes voor overheidsservices
- Service Manual: Praktische gids voor het bouwen van digitale services
- Technology Code of Practice: Richtlijnen voor technologiekeuzes
- GDS Blog: Actuele inzichten en casestudies
GDS heeft bewezen dat een gebruikersgerichte, agile aanpak leidt tot betere services tegen lagere kosten. Hun openbare documentatie en ervaring van meer dan een decennium digitale transformatie maken hen een uitstekende inspiratiebron voor Nederlandse overheidsorganisaties die hun digitale services willen verbeteren.