Ga naar inhoud

Beschrijf de rollen en verantwoordelijkheden voor het ontwikkelen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen en pas een RACI-matrix toe.

OntwerpDataverkenning en datapreparatieOntwikkelenImplementatieMonitoring en beheerProceseigenaarPrivacy officerData scientistData engineerInkoopadviseurContractbeheerderAanbiederPrivacy en gegevensbeschermingGovernance

Maatregel

Beschrijf de rollen en verantwoordelijkheden voor het ontwikkelen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen en pas een RACI-matrix toe.

Toelichting

  • Duidelijkheid en borging van rollen en verantwoordelijkheden zorgen voor een effectief en verantwoord verloop van het proces rondom de ontwikkeling, inkoop en gebruik van een algoritme.
  • Zeker wanneer ongewenste effecten optreden en maatregelen nodig zijn, is duidelijkheid over rollen, verantwoordelijkheden en bijbehorende besluitvormingsstructuren van belang.
  • Een RACI-matrix/VERI-matrix is een passend middel om de verantwoordelijkheden (Responsible/Verantwoordelijk, Accountable/Eindverantwoordelijk, Consulted/Geraadpleegd, Informed/Geïnfomeerd) te bepalen.
  • Aanvullend hierop kan het wenselijk zijn om specifieke, gevoelige activiteiten nader uit te werken in concrete taken en verantwoordelijkheden, bijvoorbeeld welke stappen moeten worden gezet om data veilig te leveren ten behoeve van een onderzoek naar onbwuste vooringenomenheid.

Risico

De sturing en verantwoording is ontoereikend of niet geborgd, waardoor er onvoldoende betrokkenheid of capaciteit is van verantwoordelijken. Ook kan er dan onvoldoende deskundigheid in de organisatie zijn, wat de kans vergroot op fouten en ongewenste effecten.

Bijbehorende vereiste(n)

VereisteUitleg
Verantwoordelijkheden worden toegewezen en beschrevenBij het verwerken van persoonsgegevens voor algoritmes en AI-systemen moeten de verantwoordelijkheden duidelijk beschreven en toegewezen zijn. De verwerkingsverantwoordelijke is degene die ervoor zorgt dat deze verantwoordelijkheden worden nageleefd en kan dit aantonen, wat bekend staat als de verantwoordingsplicht. Deze maatregelen zijn essentieel om de naleving van regelgeving met betrekking tot gegevensbescherming te waarborgen en het vertrouwen van gebruikers in de verwerking van hun gegevens te vergroten.
Relevante feiten en belangen zijn bekendDit beginsel vereist dat een besluit met de nodige zorgvuldigheid wordt voorbereid en genomen. Dit vraagt onder meer om een zorgvuldig onderzoek naar feiten, een zorgvuldige beslissingsprocedure en een deugdelijke besluitvorming. Dit betekent dat algoritmes en AI zodanig moet worden ontwikkeld en gebruikt, dat dit passend is ter ondersteuning van de wettelijke taak en de bijbehorende beslissing of besluitvorming.

Bronnen

Bron
Toetsingskader Algoritmes Algemene Rekenkamer, 1.06
Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, SV.9
Algoritmekader

Voorbeeld

Rapport Kleur Bekennen, Algemene Rekenkamer, p. 114, figuur 5-4