Pas vastgestelde interne beleidskaders toe en maak aantoonbaar dat deze zijn nageleefd bij het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van algoritmes en AI-systemen.

OntwerpDataverkenning en datapreparatieOntwikkelenVerificatie en validatieImplementatieMonitoring en beheerUitfaserenProceseigenaarBeleidsmedewerkerData engineerData scientistInformatiebeheerderPrivacy officerSecurity officerEthicusArchitectGovernance

Maatregel¶

Toelichting¶

Interne vastgestelde beleidskaders moeten worden toegepast bij het ontwikkelen, inkopen of gebruiken van algoritmes en AI-systemen.
Het is van belang dat tijdig, bijvoorbeeld in de probleemanalyse fase, inzichtelijk wordt gemaakt welke interne beleidskaders moeten worden toegepast.
Hierbij kan worden gedacht aan definities die moet worden gehanteerd, het naleven van inkoopbeleid, strategisch beleid volgen met betrekking tot het mogen inzetten van algoritmes en AI-systemen binnen de organisaties of het doorlopen van processen en protocollen die moeten worden toegepast.
Vraag de betrokken experts welke beleidskaders van toepassing zijn vanuit diens specifieke expertise.
Ten behoeve van controles en audits is het van belang dat aantoonbaar wordt gemaakt dat de vastgestelde beleidskaders zijn nageleefd.

## Bijbehorende vereiste(n)

Vereiste	Uitleg
Beveiliging informatie en informatiesystemen	Informatiebeveiliging is het proces van vaststellen van de vereiste beveiliging van informatiesystemen in termen van vertrouwelijkheid, beschikbaarheid en integriteit alsmede het treffen, onderhouden en controleren van een samenhangend pakket van bijbehorende maatregelen. In Nederland is besloten dat overheidsinstellingen de Baseline Informatiebeveiliging Overheid dienen toe te passen over hun informatie en informatiesystemen. De BIO beoogt de beveiliging van informatie(systemen) bij alle bestuurslagen en bestuursorganen van de overheid te bevorderen, zodat alle onderdelen erop kunnen vertrouwen dat onderling uitgewisselde gegevens, in lijn met wet- en regelgeving, passend beveiligd zijn. Algoritmes en AI-systemen en hun output kunnen onderdeel worden van de informatie en informatiesystemen waar de BIO op van toepassing is. Het is van belang om algoritmische toepassingen en AI-systemen op de juiste manier te beveiligen.
Beschermen van fundamentele rechten en vrijheden	Fundamentele vrijheden, mensenrechten en grondrechten worden beschermd bij de inzet van algoritmes en AI.
Privacyrechten	Betrokkenen kunnen een beroep doen op hun privacyrechten.
Kwaliteitsbeheersysteem voor hoog-risico AI	Aanbieders van AI-systemen met een hoog risico voorzien in een systeem voor kwaliteitsbeheer dat de naleving van deze verordening waarborgt. Dit systeem wordt op systematische en ordelijke wijze gedocumenteerd in de vorm van schriftelijke beleidslijnen, procedures en instructies en omvat ten minste de aspecten vermeld in artikel 17 AI-verordening.
Data van hoog-risico ai moet voldoen aan kwaliteitscriteria	AI-systemen met een hoog risico die data gebruiken voor het trainen van AI-modellen, moeten gebaseerd zijn op datasets die voldoen aan specifieke kwaliteitscriteria. Deze criteria zorgen ervoor dat de data geschikt zijn voor training, validatie en tests, wat de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van het AI-systeem waarborgt. De kwaliteitscriteria is te vinden in leden 2 t/m 5 van artikel 10 van de AI-verordening. Bijvoorbeeld datasets moeten aan praktijken voor databeheer voldoen en moeten relevant, representatief, accuraat en volledig zijn.
Melden van ernstige incidenten	Aanbieders van in de Europese Unie in de handel gebrachte AI-systemen met een hoog risico melden ernstige incidenten bij de markttoezichtautoriteiten van de lidstaten waarin dat incident heeft plaatsgevonden.
AI-systemen en algoritmes mogen niet discrimineren	Overheidsinstanties moeten zich bij het uitvoeren van hun taken onthouden van discriminatie, ook wanneer er gebruik wordt gemaakt van algoritmes of AI. Wanneer er algoritmes worden gebruikt om selecties te maken van burgers, dienen we te streven naar een gelijke behandeling van personen of groepen ten opzichte van andere personen in een vergelijkbare situatie. Hierbij is het belangrijk te beseffen dat discriminatie ook op indirecte wijze kan ontstaan. Hiervan is sprake wanneer een ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze personen met een beschermd persoonskenmerk in vergelijking met andere personen in het bijzonder benadeelt, tenzij hiervoor een objectieve rechtvaardiging bestaat.
Ontwerp voor nauwkeurigheid, robuustheid en cyberbeveiliging	AI-systemen met een hoog risico worden op zodanige wijze ontworpen en ontwikkeld dat deze een passend niveau van nauwkeurigheid, robuustheid en cyberbeveiliging bieden, alsook consistente prestaties gedurende de levensduur met betrekking tot deze aspecten.
Privacy door ontwerp	Pas privacy en gegevensbescherming toe door goed ontwerp en door standaardinstellingen
Aanbieders van AI-systemen met een hoog risico zorgen voor toegankelijkheidseisen	Aanbieders van AI-systemen met een hoog risico zorgen ervoor dat het AI-systeem met een hoog risico voldoet aan de toegankelijkheidseisen overeenkomstig de Richtlijnen (EU) 2016/2102 en (EU) 2019/882
Toezichtmogelijkheden voor gebruikers	AI-systemen met een hoog risico worden zodanig ontworpen en ontwikkeld, met inbegrip van passende mens-machine-interface-instrumenten, dat hierop tijdens de periode dat zij worden gebruikt, op doeltreffende wijze toezicht kan worden uitgeoefend door natuurlijke personen.
Transparantie in ontwerp voor hoog-risico AI	AI-systemen met een hoog risico worden ontworpen en ontwikkeld met een hoge mate van transparantie, zodat gebruikers de output van het systeem kunnen begrijpen en correct kunnen gebruiken. Dit zorgt ervoor dat de aanbieders en gebruikers kunnen voldoen aan de verplichtingen zoals uiteengezet in de relevante regelgeving, waardoor de betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid van het gebruik van deze systemen worden verzekerd. In artikel 13 lid 3 is een overzicht gegeven van de informatie die gebruikersinstructies tenminste moeten bevatten.
Verboden toepassingen bij evaluatie of classificatie van personen of groepen personen	Het in de handel brengen, het in gebruik stellen of het gebruiken van AI-systemen voor de evaluatie of classificatie van natuurlijke personen of groepen personen gedurende een bepaalde periode op basis van hun sociale gedrag of bekende, afgeleide of voorspelde persoonlijke of persoonlijkheidskenmerken, waarbij de sociale score een of beide van de volgende gevolgen heeft; i) de nadelige of ongunstige behandeling van bepaalde natuurlijke personen of groepen personen in een sociale context die geen verband houdt met de context waarin de data oorspronkelijk werden gegenereerd of verzameld; ii) de nadelige of ongunstige behandeling van bepaalde natuurlijke personen of groepen personen die ongerechtvaardigd of onevenredig met hun sociale gedrag of de ernst hiervan is.
Verplicht risicobeheersysteem voor hoog-risico AI	Voor AI-systemen met een hoog risico wordt een systeem voor risicobeheer vastgesteld, uitgevoerd, gedocumenteerd en in stand gehouden.
Verstrekking van informatie op verzoek	Op een met redenen omkleed verzoek van een bevoegde autoriteit, verstrekken aanbieders van AI-systemen met een hoog risico die autoriteit alle informatie en documentatie die noodzakelijk is om de overeenstemming van het AI-systeem met een hoog risico met de eisen van afdeling 2 aan te tonen, in een eenvoudig door de instantie te begrijpen en door de betrokken lidstaat gekozen officiële taal van de instellingen van de Unie. Onderdeel van dit verzoek kan zijn het toegang geven tot de in artikel 12 lid 1 bedoelde logs die automatisch zijn gegenereerd door het AI-systeem met een hoog risico.
Relevante feiten en belangen zijn bekend	Dit beginsel vereist dat een besluit met de nodige zorgvuldigheid wordt voorbereid en genomen. Dit vraagt onder meer om een zorgvuldig onderzoek naar feiten, een zorgvuldige beslissingsprocedure en een deugdelijke besluitvorming. Dit betekent dat algoritmes en AI zodanig moet worden ontwikkeld en gebruikt, dat dit passend is ter ondersteuning van de wettelijke taak en de bijbehorende beslissing of besluitvorming.

Risico¶

De in te zetten algoritmes of AI-systemen voldoen niet aan vastgestelde beleidskaders.

Bronnen¶

Bron
Onderzoekskader Algoritmes Auditdienst Rijk, SV.8

Voorbeeld¶

Heb jij een goed voorbeeld? Laat het ons weten!