Toezichtmogelijkheden voor gebruikers
aia-09OntwerpImplementatieMonitoring en beheerMenselijke controle
Vereiste¶
AI-systemen met een hoog risico worden zodanig ontworpen en ontwikkeld, met inbegrip van passende mens-machine-interface-instrumenten, dat hierop tijdens de periode dat zij worden gebruikt, op doeltreffende wijze toezicht kan worden uitgeoefend door natuurlijke personen.
Toelichting¶
Het menselijk toezicht is gericht op het voorkomen of beperken van de risico’s voor de gezondheid, veiligheid of grondrechten die zich kunnen voordoen wanneer een AI-systeem met een hoog risico wordt gebruikt in overeenstemming met het beoogde doel ervan of in een situatie van redelijkerwijs te voorzien misbruik, met name wanneer dergelijke risico’s blijven bestaan ondanks de toepassing van andere eisen van deze afdeling.
De toezichtmaatregelen staan in verhouding met de risico's, de mate van autonomie en de gebruikscontext van het AI-systeem met een hoog risico. Hierbij kan het gaan om:
- door de aanbieder bepaalde maatregelen die waar technisch haalbaar in het AI-systeem met een hoog risico worden ingebouwd voordat dit systeem in de handel wordt gebracht of in gebruik wordt gesteld;
- door de aanbieder bepaalde maatregelen voordat het AI-systeem met een hoog risico in de handel wordt gebracht of in gebruik wordt gesteld en die passend zijn om door de gebruiksverantwoordelijke te worden uitgevoerd.
De natuurlijke personen die verantwoordelijk zijn voor het menselijk toezicht, moeten in staat worden gesteld om waar passend en in verhouding tot de omstandigheden het volgende te kunnen doen:
- Goed kunnen begrijpen van de relevante capaciteiten en beperkingen van het AI-systeem met een hoog risico. Met het oog op het opsporen en aanpakken van onregelmatigheden, storingen en onverwachte prestaties moet de werking van het AI-systeem goed kunnen worden begrepen;
- Bewust blijven van de mogelijke neiging om automatisch of te veel te vertrouwen op de output van een AI-systeem met hoog risico (automation bias). Dit geldt in het bijzonder voor het gebruik van een hoog risico AI-systeem dat wordt gebruikt om informatie of aanbevelingen te versterkken voor beslisisngen die door natuurlijke personen moeten worden genomen;
- De output juist kunnen interpreteren, bijvoorbeeld met behulp van de juiste instrumenten en methoden voor interpretatie;
- In alle specifieke situaties kunnen besluiten om het hoog risico AI-systeem niet te gebruiken of de output op een andere wijze te negeren, door een andere beslissing te vervangen of terug te draaien;
- ingrijpen in de werking van het hoog risico AI-systeem of het systeem onderbreken door middel van een stopknop of een vergelijkbare procedure waarmee het systeem op een veilige wijze kan worden stopgezet.
In het geval van een hoog risico systeem als bedoeld in bijlage III, punt 1, a (systemen voor biometrische identificatie op afstand) geldt het vereiste dat twee natuurlijke personen met de nodige bekwaamheid, opleiding en bevoegdheid apart de indentificatie van het systeem verificiëren en bevestigen, tenzij het wordt gebruikt voor rechtshandhaving, migratie, grenstoezicht of asiel, in gevallen waarin het Unierecht of het nationale recht de toepassing van dit vereiste onevenredig acht.
Bronnen¶
Artikel 14 verordening Artificiële Intelligentie
Wanneer van toepassing?¶
Risico¶
Ontbreken van betekenisvol menselijk toezicht kan leiden tot gebrek aan controle en begrip over het functioneren van het AI-systeem, wat kan resulteren in ongewenste of onvoorspelbare uitkomsten.