Bevorder AI-geletterdheid van personeel en gebruikers

ProbleemanalyseOntwerpImplementatieMonitoring en beheerMenselijke controleGovernance

Vereiste

Aanbieders en exploitanten van AI-systemen nemen maatregelen om, zoveel als mogelijk, te zorgen voor een toereikend niveau van AI-geletterdheid bij hun personeel en andere personen die namens hen AI-systemen exploiteren en gebruiken, en houden daarbij rekening met hun technische kennis, ervaring, onderwijs en opleiding en de context waarin de AI-systemen zullen worden gebruikt, evenals met de personen of groepen personen ten aanzien van wie de AI-systemen zullen worden gebruikt.

Toelichting

Aanbieders en exploitanten van AI-systemen nemen maatregelen om ervoor te zorgen dat hun personeel en andere betrokkenen voldoende kennis hebben van AI. Dit omvat het bevorderen van kennis over de techniek, evenals kennis over de context waarin de AI-systemen worden gebruikt en de gebruikers van deze systemen. Daarnaast moet er worden ingezet op het delen van ervaringen, passend onderwijs en opleiding van inidividuen. Het doel is om een adequaat niveau van begrip en vaardigheden te waarborgen, wat bijdraagt aan een verantwoord gebruik van AI en het minimaliseren van risico's.

Bronnen

Bron
Artikel 4 Verordening Artificiële Intelligentie

Wanneer van toepassing?

RekenregelMachine learningGeneratieve AI

niet-impactvol	impactvol

niet-impactvol	impactvol	hoog-risico-ai

niet-impactvol	impactvol	hoog-risico-ai

Risico

Onvoldoende AI-geletterdheid kan leiden tot misbruik of onjuist gebruik van AI-systemen en tot situaties waarin AI-systemen verkeerd worden ingezet, onbedoeld gebruikt worden voor taken waar ze niet geschikt voor zijn, of dat de veiligheid en effectiviteit van de systemen in het gedrang komt. Dit kan leiden tot inefficiëntie, fouten, en mogelijk schade aan organisaties, gebruikers of betrokkenen.

Maatregelen

AllenGovernancePublieke inkoop

Maatregel	Uitleg
Bespreek de vereiste met aanbieder of opdrachtnemer	Ga met aanbieder of opdrachtnemer in gesprek over in hoeverre invulling is gegeven of kan worden gegeven aan de vereiste.
Creëer ruimte in het contract om opdrachtgever en aanbieder/opdrachtnemer te laten samenwerken om deze vereiste te realiseren.	Om op een betekenisvolle manier invulling te geven bepaalde vereisten, kan het nodig zijn dat de opdrachtgever en aanbieder/opdrachtnemer (innovatief) samenwerken om deze vereiste te realiseren.
Maak het leveren van bewijs voor het voldoen aan de vereiste onderdeel van de beoordeling van een inschrijving	Door aanbieders bewijs te laten leveren dat zij voldoen aan de vereiste, kan worden beoordeeld in hoeverre daadwerkelijk wordt voldaan aan deze vereiste.
Maak de vereiste onderdeel van het programma van eisen	Door de vereiste onderdeel te maken van het programma van eisen bij de aanbesteding, is het voor aanbieders duidelijk aan welke specifieke eisen hun oplossing moet voldoen.
Maak de vereiste onderdeel van contractvoorwaarden	Door de vereiste onderdeel te maken van contractvoorwaarden, is het voor aanbieders vooraf duidelijk waar zij aan moeten voldoen.
Maak de vereiste onderdeel van de contractovereenkomst	Door de vereiste onderdeel te maken van de contractvereenkomst, worden deze contractueel afdwingbaar.
Maak de vereiste onderdeel van Service Level Agreement	Onderzoek of het relevant is om de vereiste onderdeel te maken van de Service Level Agreement. Met een SLA kunnen specifieke afspraken worden gemaakt over de kwaliteit van de dienstverlening.
Neem de vereiste op als een subgunningscriteria bij gunningscriteria beste prijs-kwaliteitverhouding.	Door de vereiste op te nemen als subgunningscriteria ontstaat een mogelijkheid voor aanbieders om zich te onderscheiden.
Neem het kunnen uitvoeren van een audit over de vereiste op in contractvoorwaarden en de contractovereenkomst	Het is van belang dat opdrachtgever mogelijkheden heeft om te controleren in hoeverre door aanbieder/opdrachtnemer wordt voldaan aan naleving van de vereiste.
De mate waarin aanbieder kennisoverdracht en ondersteuning bij implementatie biedt is onderdeel van de aanbesteding	Laat de aanbieder aangeven welke mate van kennisoverdracht en ondersteuning bij de organisatorische implementatie onderdeel is van de aanbesteding en in hoeverre deze als opleiding of training zelfstandig herhaald gebruikt kan worden na implementatie als het systeem in productie c.q. in gebruik is.
Vastellen niveau van benodigde training voor gebruik algoritmen en AI-systemen	Laat de aanbieder aangeven op welk niveau de noodzakelijkerwijs te leveren training passend is voor het beoogde doel, waarbij de opdrachtgever vooraf inzicht geeft in het bestaande niveau, zodat een aanbieder concreet kan zijn over eventuele verschillen tussen beiden.

Maatregel	Uitleg

Maatregel	Uitleg
Bespreek de vereiste met aanbieder of opdrachtnemer	Ga met aanbieder of opdrachtnemer in gesprek over in hoeverre invulling is gegeven of kan worden gegeven aan de vereiste.
Creëer ruimte in het contract om opdrachtgever en aanbieder/opdrachtnemer te laten samenwerken om deze vereiste te realiseren.	Om op een betekenisvolle manier invulling te geven bepaalde vereisten, kan het nodig zijn dat de opdrachtgever en aanbieder/opdrachtnemer (innovatief) samenwerken om deze vereiste te realiseren.
Maak het leveren van bewijs voor het voldoen aan de vereiste onderdeel van de beoordeling van een inschrijving	Door aanbieders bewijs te laten leveren dat zij voldoen aan de vereiste, kan worden beoordeeld in hoeverre daadwerkelijk wordt voldaan aan deze vereiste.
Maak de vereiste onderdeel van het programma van eisen	Door de vereiste onderdeel te maken van het programma van eisen bij de aanbesteding, is het voor aanbieders duidelijk aan welke specifieke eisen hun oplossing moet voldoen.
Maak de vereiste onderdeel van contractvoorwaarden	Door de vereiste onderdeel te maken van contractvoorwaarden, is het voor aanbieders vooraf duidelijk waar zij aan moeten voldoen.
Maak de vereiste onderdeel van de contractovereenkomst	Door de vereiste onderdeel te maken van de contractvereenkomst, worden deze contractueel afdwingbaar.
Maak de vereiste onderdeel van Service Level Agreement	Onderzoek of het relevant is om de vereiste onderdeel te maken van de Service Level Agreement. Met een SLA kunnen specifieke afspraken worden gemaakt over de kwaliteit van de dienstverlening.
Neem de vereiste op als een subgunningscriteria bij gunningscriteria beste prijs-kwaliteitverhouding.	Door de vereiste op te nemen als subgunningscriteria ontstaat een mogelijkheid voor aanbieders om zich te onderscheiden.
Neem het kunnen uitvoeren van een audit over de vereiste op in contractvoorwaarden en de contractovereenkomst	Het is van belang dat opdrachtgever mogelijkheden heeft om te controleren in hoeverre door aanbieder/opdrachtnemer wordt voldaan aan naleving van de vereiste.
De mate waarin aanbieder kennisoverdracht en ondersteuning bij implementatie biedt is onderdeel van de aanbesteding	Laat de aanbieder aangeven welke mate van kennisoverdracht en ondersteuning bij de organisatorische implementatie onderdeel is van de aanbesteding en in hoeverre deze als opleiding of training zelfstandig herhaald gebruikt kan worden na implementatie als het systeem in productie c.q. in gebruik is.
Vastellen niveau van benodigde training voor gebruik algoritmen en AI-systemen	Laat de aanbieder aangeven op welk niveau de noodzakelijkerwijs te leveren training passend is voor het beoogde doel, waarbij de opdrachtgever vooraf inzicht geeft in het bestaande niveau, zodat een aanbieder concreet kan zijn over eventuele verschillen tussen beiden.